Θύμα λογοκρισίας έπεσε το βίντεο- έργο τέχνης, που κατασχέθηκε (!) στη διεθνή έκθεση Αrt Αthina προκαλώντας έντονες αντιδράσεις
Μεσημέρι Σαββάτου, δύο παρά τέταρτο. Την ώρα που εκατοντάδες επισκέπτες της (13ης) διεθνούς εικαστικής έκθεσης Αrt Αthina περιηγούνται τα περίπτερα των 71 γκαλερί, αστυνομικοί της Άμεσης Δράσης καταφτάνουν στον χώρο της Ηelexpo για να διερευνήσουν ανώνυμη καταγγελία περί «προσβολής εθνικών συμβόλων». Και φεύγουν με διπλή λεία: το «προσβλητικό» έργο τέχνης (βίντεο) της Εύας Στεφανή και τον γενικό διευθυντή της έκθεσης, Μιχάλη Αργυρού για να δώσει εξηγήσεις, βάσει νόμου του 1931!
Το έργο κατασχέθηκε ως αποδεικτικό υλικό, ο διευθυντής πέρασε τη νύχτα στο κρατητήριο μέχρι να αφεθεί χθες το μεσημέρι ελεύθερος με εντολή εισαγγελέα για να παρουσιαστεί σήμερα στο μονομελές πλημμελειοδικείο, η καλλιτέχνις αναζητείται και ο υπουργός Πολιτισμού Γιώργος Βουλγαράκης νίπτει τας χείρας του.
Κάτω από μια κυλιόμενη σκάλα και με πολλές πινακίδες που επεσήμαναν πως το έργο είναι ακατάλληλο για άτομα κάτω των 18 η κενή οθόνη άλλοτε πρόβαλε το επίμαχο βίντεο: επεξεργασμένες σκηνές από παλιά ελληνικά πορνό με πολύ κοντινά πλάνα σε γυναικεία γεννητικά όργανα, υπό την υπόκρουση του εθνικού ύμνου. «Η αφαίρεση έργου τέχνης από μια έκθεση είναι σε κάθε περίπτωση απαράδεκτη», είπε στα «ΝΕΑ» η καλλιτέχνις Εύα Στεφανή, γνωστή για το ντοκιμαντέρ της και τα εικαστικά της βίντεο, λέκτωρ κινηματογραφικής θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
«Αν καταργήσουμε τον τρόπο που εκφράζεται ο καλλιτέχνης τότε οδηγούμαστε στο χάος», λέει από την πλευρά της η επιμελήτρια Νάντια Αργυροπούλου, στην παράλληλη έκθεση της οποίας (στο πλαίσιο της Αrt Αthina) παρουσιάστηκε το βίντεο. «Με ρωτούν αν ήταν καλό το έργο κι εγώ ρωτώ: αυτό που συνέβη ήταν δημοκρατικό;».
«Η τέχνη πρέπει να προκαλεί», προσθέτει ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Αrt Αthina, Χρήστος Σαββίδης. «Η προβολή γινόταν σε μία απολύτως θεσμική έκθεση και όχι σε μια πλατεία ή σε ένα ναό. Δεν υποχρεώθηκε κανείς να μπει στο χώρο. Πρέπει επιτέλους να απελευθερωθούμε από τους δύο-τρεις θερμοκέφαλους που "προστατεύουν" τα σύμβολα».
Ο υπουργός Πολιτισμού Γιώργος Βουλγαράκης δήλωνε απλώς: «Το συγκεκριμένο έργο δεν είναι σύμφωνο ούτε με την αισθητική ούτε με τις αρχές μου, πλην όμως, κάθε καλλιτέχνης φέρει το βάρος της υπογραφής του. Μέσα στο πλαίσιο αυτό οι καλλιτέχνες έχουν τη δυνατότητα και την ελευθερία της δημιουργίας και οι πολίτες το δικαίωμα να απορρίπτουν ή όχι ό,τι πιστεύουν πως προσβάλει εθνικά σύμβολα».
Οι αντιδράσεις του εικαστικού- και όχι μόνο- κόσμου ήταν εντονότατες. Και όχι άδικα όταν το έργο επαναλαμβάνεται τέσσερα χρόνια μετά το «κυνήγι μαγισσών» με θύματα δύο έργα τέχνης στη διεθνή εικαστική έκθεση Οutlook (είχαμε την αποκαθήλωση πίνακα του Βέλγου καλλιτέχνη Τιερί Ντε Κορντιέ που θεωρήθηκε ότι «προσέβαλε τα χρηστά ήθη», διότι απεικόνιζε εκσπερμάτωση σε σταυρό, αλλά και τη συνουσία με καρπούζι σε φωτογραφικό έργο του Θανάση Τότσικα που έπεσε θύμα βανδαλισμού).
Η κατάσχεση έγινε μεν με ανώνυμη καταγγελία, αλλά θεωρείται βέβαιο πως πίσω της βρίσκονται εθνικιστικοί κύκλοι που θέλουν να προβληθούν εν όψει εκλογών- όπως και στην περίπτωση του Οutlook- ενώ ο εκπρόσωπος Τύπου του ΛΑΟΣ «κατακεραύνωνε» τον εικαστικό κόσμο μέσω των καναλιών. Η διαφορά είναι πως τώρα φτάσαμε πια σε συλλήψεις και κατασχέσεις!
«Στο Οutlook κατέβασαν το έργο, τώρα το κατάσχουν. Την επόμενη φορά θα μας τουφεκίσουν; Δεν έχει νόημα να γίνεται τέχνη υπό αυτούς τους όρους», υποστηρίζει ο εικαστικός Γιάννης Ζιώγας, ο οποίος κατέβασε τα έργα του από το περίπτερο της γκαλερί Ρ37 όπου εκτίθονταν και έγραψε στον τοίχο με κόκκινη μπογιά «Αυτή η έκθεση είναι λογοκριμένη».
Την ίδια ώρα δεκάδες εικαστικοί συγκεντρώνουν υπογραφές συνυπογραφής του έργου της Εύας Στεφανή, ώστε να θεωρούνται όλοι συνυπεύθυνοι, ενώ σήμερα στις 20.00, στην Ιάσωνος 45 (Μεταξουργείο) έκθεση-αντίδραση που να περιλαμβάνει και το επίμαχο έργο.
Art Athina
Originally Posted by ikonoklast
