Rien ne va plus
"Ο γαλλικός... Μάρτης του ΣΕΒ"
(«ΤΑ ΝΕΑ», 20/3/2006)
Πριν από λίγες βδομάδες βρεθήκαμε, όπως αρκετές άλλες φορές τα τελευταία χρόνια, στα δικαστήρια ως μάρτυρες υπεράσπισης ενός νεαρού συναδέλφου, ο οποίος είχε καταφύγει κατά του εργοδότη του (σε μεγάλο ραδιοσταθμό της πρωτεύουσας) διότι τον έδιωξε εν μια νυκτί, χωρίς να του πληρώσει ούτε ένα ευρώ αποζημίωση αν και εργαζόταν συνεχώς και αδιαλείπτως περίπου δύο χρόνια στην επιχείρησή του, δίχως ωστόσο να τον εντάξει, σύμφωνα με το νόμο, στο μισθολόγιο. Τον χρησιμοποιούσε ως δήθεν αυτοαπασχολούμενο - "ελεύθερο επαγγελματία" με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών. Φυσικά η δίκη δεν πραγματοποιήθηκε. Το δικαστήριο υιοθέτησε αυτομάτως τους λόγους αναβολής που επικαλέστηκε ο συνήγορος του εργοδότη και όρισε τη δίκη για το 2007.
Τα ελληνικά δικαστήρια είνα πια τόσο "μποτιλιαρισμένα" με περιπτώσεις "εργατικών διαφορών" ώστε να καθυστερούν απελπιστικά την έκδοση αποφάσεων και συνεπώς, ανάμεσα σε άλλες παρεμφερείς αιτίες, να αποθαρρύνουν περαιτέρω τους εργαζόμενους από την άσκηση των δικαιωμάτων τους (αφήνουμε απ' έξω το υπερβολικό οικονομικό κόστος της σχετικής νομικής περιπέτειας). Το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας έχει ουσιαστικά αποσυρθεί από το καθημερινό κρεοπωλείο των όλο και πιο "ευέλικτων" και ανασφαλών (και ανασφάλιστων, επί το πλείστον) εργασιακών σχέσεων (και θέσεων). Τα συνδικάτα, μεταλλασσόμενα τα τελευταία χρόνια σε σχεδόν αποκλειστικό εκφραστή των εργαζομένων στο Δημόσιο και στις ΔΕΚΟ, άφησαν ελεύθερο το πεδίο για τη σταδιακή καταστροφή των (όποιων) εργατικών δικαιωμάτων στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Πρόσφατα μόνο, και υπό τον κίνδυνο κατάρρευσης ενός ούτως ή άλλως ξεχαρβαλωμένου ασφαλιστικού συστήματος, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις άρχισαν να κατανοούν την παγίδα στην οποία έχουν συρθεί: όσο το συνολικό τοπίο των εργασιακών σχέσεων επιδεινώνεται σε μια διογκούμενη παραοικονομική ζούγκλα με πολλά χαμένα δισεκατομμύρια και από το εισόδημα και από το ασφαλιστικό σύστημα τόσο κερδίζει έδαφος και προβάλλεται ως "ορθολογικό" το "δίλημμα" της θυσίας των νεότερων γενιών της εργατικής τάξης.
Στην αρχή, ήταν η εργασιακή "απορρύθμιση" με τα "τοπικά σύμφωνα απασχόλησης" και τις επιχειρησιακές και ατομικές συμβάσεις κάτω από όσα προβλέπουν οι κλαδικές, σε περιοχές υψηλής ανεργίας. Μετά ήρθαν οι πολλές "στρώσεις" "φτωχοσυμβασιούχων ορισμένου χρόνου" που τρύπωναν όπως όπως στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Υστερα διαδόθηκε μέσω νόμων ο "δανεισμός προσωπικού" και η "μερική απασχόληση", για να ολοκληρωθεί επί Ν.Δ. ο σχεδιασμός ...Ντε Βιλπέν, πρώτα με τη "διευθέτηση του χρόνου εργασίας" (κόψιμο υπερωριών, επέκταση εργάσιμου χρόνου), και στη συνέχεια με τη θεσμική υποβάθμιση των νεοπροσλαμβανομένων στις ΔΕΚΟ.
Ο,τι κάνει ο Ντε Βιλπέν στη Γαλλία πρακτικά έχει προ πολλού επικρατήσει στη χώρα μας στον ιδιωτικό τομέα (όλες οι απολύσεις είναι ούτως ή άλλως αναιτιολόγητες, αν ποτέ φυσικά οι απολυμένοι είχαν προσληφθεί με συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου), και ήδη ξεκινά να εφαρμόζεται επίσημα στις ΔΕΚΟ για τις νεότερες και φτηνότερες γενιές εργαζομένων. Η "αιτιολογημένη απόλυση" δεν ισχύει πουθενά πια στην Ελλάδα, όπως πουθενά δεν επιβάλλεται αποτελεσματικά η εφαρμογή των (όποιων) Συλλογικών Συμβάσεων και της εργατικής νομοθεσίας.
Αυτή η πραγματικότητα ίσως εξηγεί την καθυστέρηση επέκτασης στην Ελλάδα του πνεύματος της γαλλικής εξέγερσης. Ενας εικοσάρης στη Γαλλία βγαίνει στους δρόμους διότι εφεξής θα μπορούν να τον διώχνουν χωρίς αιτιολογία και αποζημίωση τα πρώτα δύο του χρόνια στη δουλειά, κατά τα οποία ωστόσο έχει ασφαλιστική κάλυψη. Ο "δικός μας" εικοσάρης για τι να πρωτοδιαμαρτυρηθεί; Μήπως έως σήμερα -εάν και εφόσον έβρισκε δουλειά- ήταν "σταθερή" και προστατευμένη από την πολιτεία; Ολες οι μελέτες δείχνουν τη ραγδαία εξάπλωση των "άτυπων" και των παράτυπων μορφών απασχόλησης: η αδήλωτη εργασία, η δουλειά με το "κομμάτι", οι δήθεν αυτοαπασχολούμενοι, οι μερικώς απασχολούμενοι, αλλά και η μειονότητα όσων από το σύνολο των νεότερων εργαζομένων προσλαμβάνονται με τα κατώτατα που ορίζουν οι ΣΣΕ δεν διαθέτουν κανένα ουσιαστικό όπλο άμυνας κατά της καθημερινής αυθαιρεσίας και των αναιτιολόγητων απολύσεων.
(Ελευθεροτυπία, 24/3/2006)