ΚΑΤΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΛΑΪΚΑ ΑΣΜΑΤΑ!!!!!
Γιατί τα παρακάτω λαϊκά άσματα είναι θησαυρός σοφίας:
Τέτοια στιχουργική δύναμη, γλωσσικά ενεργήματα και εύστοχη κοινωνική κριτική που αλλού θα βρείτε εκτός από αυτά τα λαϊκά άσματα που βγαίνουν μέσα από τον πόνο, την δυστυχία και την κοινωνική ανέχεια του σύγχρονου Νεοέλληνα! Επιλέγω μερικά και τα σχολιάζω αναδεικνύοντας τα βαθύτερα κοινωνικά μυνήματά τους:
”Από κορμί είμαι η best Κι από προσόντα είμαι first Μ' αυτό στους άντρες κάνω test Για να διαλέξω. Μπες όπως όλοι στη γραμμή Άσε τα μα, τα μου, τα μη Πέρνα λοιπόν τη δοκιμή Και ίσως σε επιλέξω” Χριστίνα Γαλάνη
Ιδού κύριοι, τα υψηλά νοήματα που κρύβει το παραπάνω άσμα: Μια καταγγελία της σημερινής καταναλωτικής κοινωνίας της ομοιομορφίας που μέχρι και η επιλογή ερωτικού συντρόφου γίνεται σαν να επιλέγεις ένα προϊόν από τα ράφια του σούπερ μάρκετ! Μάλιστα τον τεστάρεις πάνω σου όπως τα ρούχα σε μια μπουτίκ! Οι όποιες αντιρρήσεις, ενστάσεις, διαφωνίες, καταστέλλονται και συντρίβονται, ο νόμοι της αγοράς και της εμπορευματοποίησης είναι ισοπεδωτικοί και ανελέητοι!
"Φίλα με δεν έχω ΕΙΤΖ, το' πε κι ο γιατρός." Αγνώστου καλλιτέχνη/ιδος
Αυτό το υπέροχο φουτουριστικό κομμάτι αναφέρεται σε μια εφιαλτική κοινωνία του μέλλοντος, όπου ένα οργουελιανό καθεστώς, καλλιεργώντας την τρομολαγνεία και το αίσθημα ανασφάλειας, έχει εισχωρήσει βαθειά στις ανθρώπινες σχέσεις και απαιτεί παντού ελέγχους και πιστοποιητικά υγείας, ακόμα και στις ερωτικές σχέσεις, μέχρι και για ένα απλό φιλί να απαιτείται πιστοποιητικό γιατρού!
”Σκανδαλίζομαι, μονάχη μου αγγίζομαι με μια γραβάτα σου ερεθίζομαι” Πέπη Τσεσμελή
Αξιοσημείωτη αναφορά στον φετιχισμό, μεγάλο νοηματικό βάθος, δείχνει την ανυπόφορη μοναξιά του σύγχρονου ανθρώπου που δουλειές και υποχρεώσεις αναγκάζουν αγαπημένα ζευγάρια να ζούνε χώρια για μήνες ή και χρόνια Σαφές φαλλικό σύμβολο η γραβάτα, με έμμεση αρχετυπική αναφορά στο φίδι του παραδείσου, που τυλίγεται γύρω της. Σκανδαλίζεται, όμως αγαπά τον Ενα, αλλά αυτός βρίσκεται μακριά, συνεπώς, αναγκάζεται να καταφύγει στον φετιχισμό και τον αυτοερωτισμό σαν μόνη διέξοδο: η γραβάτα που τυλίγει πάνω της προσομοιώνει την αγκαλιά του.
“και κάνω έρωτα μαζί σου με τηλεπάθεια, σε ένα κόσμο μπερδεμένο, όλο αστάθεια.” Λευτέρης Πανταζής
Αναφέρεται επίσης στον εξαναγκασμένο χωρισμό των ζευγαριών, εδώ όμως το δραματικό γεγονός βιώνεται με ειρωνική και περιπαικτική διάθεση, τοποθετώντας, ο καλλιτέχνης, το προσωπικό του πρόβλημα σε ένα ευρύτερο και γενικότερο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο με αξιοσημείωτη αναφορά στα αισθήματα ανασφάλειας, στην κοινωνική αστάθεια και αδυναμία άρθρωσης συγκροτημένου πολιτικού λόγου που προκάλεσε η επικράτηση του ύστερου μεταμοντέρνου καπιταλισμού σε συνδυασμό με την κατάρρευση των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού. Εξαιρετικά διορατικό κομμάτι, προέβλεψε, σχεδόν δέκα χρόνια πριν, το κυβερνοσέξ!
”Είμαι ένας άνθρωπος τρελός, σχιζοφρενής και μανιακός, που μες την τρέλα μου ο φτωχός, ψάχνω για να' βρω λίγο φως" Λάκης Σκουτάρης
Η μοναξιά και η κοινωνική ανέχεια οδηγεί έναν άνθρωπο στην παράνοια, παρόλα αυτά βρίσκει λίγο κουράγιο για να αναζητήσει διέξοδο (φως)...
"Σκοτάδι, πισσοσκόταδο, μαύρο σκοτάδι πίσσα, σκοτάδι είσαι σκοτεινό, σκοτοσκοτεινιασμένο, σκοτάδι κατασκότεινο, και βράδυ βραδιασμένο." Λάκης Σκουτάρης
...Ομως τα σκοτάδια της σύγχρονης αλλοτριωμένης κοινωνίας είναι ατέλειωτα και δυσβάσταχτα και εδώ ο ποιητής βγάζει όλο το μεγαλείο της τέχνης του: Χρησιμοποιεί μέσα από ένα εκπληκτικό γλωσσικό ενέργημα όλα τα συνώνυμα και παράγωγα του σκοταδιού.
"Αν είχανε φωνή οι γκαρσονιέρες, θα πέφταν σαν ξερόφυλλα οι βέρες" Αντζελα Ρέμπη
Η μεταφορά και η μετωνυμία σε αυτόν τον στίχο είναι εκπληκτική στην δύναμη και το νοηματικό βάθος τους. Το απαρχαιομένο ηθικοπλαστικό σύστημα με τον θεσμό του γάμου που δένει τα ζευγάρια με αλυσίδες (βέρες) καταρρέει, η υποκρισία της μοναδικότητας του ερωτικού συντρόφου πέφτει σαν ξερόφυλλο. Από τους πιό απελευθερωτικούς στίχους στις σχέσεις των δύο φίλων, ένας σαρκασμός στην επίπλαστη ηθική του γάμου και των καταναγκαστικών σχέσεων.
”Το βράδυ θα έλθω να σε πάρω, γι' αυτό μη φας, θα φάμε γλάρο.” Κώστας Καφάσης δεκαετία ‘70
Εξαιρετικής ευφυίας λογοπαίγνιο: ο γλάρος συμβολίζει την φυγή από τα πατρικά δεσμά, την άρνηση της πατριαρχίας, το πέταγμα στην ελευθερία, αλλά και την ερωτική ένωση μέσω του γάμου του ζευγαριού έξω από τις θελήσεις των γονέων της (το άσπρο χρώμα του γλάρου είναι το νυφικό): Εδώ όμως πρέπει να ερμηνεύσουμε το παρόν τραγούδι μέσα στο κοινωνικό context της δεκαετίας του 60-70 που γράφτηκε και απεικονίζει επακριβώς τις αξίες και τη ηθική εκείνης της εποχής, όπως και οι περισσότερες ελληνικές ταινίες της εποχής, σε κάποια από τις οποίες μπορεί να αποτελούσε και μέρος του soundtrack της.
”Μωρό μου είσαι όργιο, σαν τον Άγιο Γεώργιο" Αγνώστου καλλιτέχνη
Εδώ είναι φανερός και ο φροϋδικός συμβολισμός στην θέαση του ερωτικού συντρόφου της. Τον βλέπει σαν τον Αγιο Γεώργιο, ως έφιππο ιππότη με δόρυ που συμβολίζει τον φαλλό σε στύση, ο οποίος σώζει την πριγκίπισσα από τον δράκο και την κάνει για πάντα δική του.
”Απόψε έχω περίοδο μα έχω κι άλλη δίοδο.” Αντζελα Δημητρίου
Ενας ύμνος στην σεξουαλική πολυμορφία, στην χρήση της φαντασίας και της ελεύθερης εξερεύνησης, χωρίς αναστολές, του ανθρώπινου σώματος κατά την διάρκεια της ερωτικής πράξης: Δεν υπάρχουν πλέον όρια και εμπόδια, ούτε ηθικά, αλλά ούτε και...φυσικά!
”Σε είδα στο ποδήλατο και ήσουν όλο τρέλα, μα ξαφνικά κατάλαβα πως τούλειπε η σέλλα” Αγνώστου καλλιτέχνη
Ενας ύμνος στην ομοφυλοφιλία, αλλά και στην σεξουαλική πολυμορφία! Η ομοφοβία που ίσως αναδύεται εκ πρώτης όψεως είναι εντελώς απατηλή! Στην πραγματικότητα αυτά που συγκινούν τον καλλιτέχνη-παρατηρητή, η χάρη και η τρέλα του ποδηλάτη, πηγάζουν ακριβώς από αυτό που δεν είχε προσέξει στην αρχή: του γεγονότος ότι οδηγούσε χωρίς σέλα!
«θα φέρω τη βενζίνη κι αναλαμβάνω την ευθύνη.» Αγνώστου καλλιτέχνη
Αξιοσημείωτη μεταφορά από τον αναρχισμό και τον ένοπλο αγώνα της επαναστατικής αριστεράς: βενζίνη και ανάληψη ευθύνης: Ο απατημένος σύζυγος επαναστατεί!
«την είχα άχτι, την είχα άχτι, τώρα την έχω μόνο σε στάχτη, μέσα στο τσίγκινο κουτί, που φύλαγε τα μπικουτί..» η συνέχεια και το φινάλε του αποπάνω
Εξαιρετική απεικόνιση του δράματος ενός ερωτικού εγκλήματος πάθους και των εσωτερικών συγκρούσεων του δράστη, όπου αγάπη και μίσος συνυπάρχουν και δίνεται έτσι η τραγική λύση, η μόνη που μπορεί να φέρει ξανά την αρμονία στην ψυχή του: Την έκαψα, γιατί την αγαπούσα, τώρα φυλάω την στάχτη της, η οποία είναι κάτι από αυτή, μόνο που δεν μπορεί πλέον να με κάνει τίποτα ως άψυχο αντικείμενο που είναι πια. Το κάψιμο δείχνει ότι ο αποχωρισμός είναι βίαιος και για τους δυο, όμως η διατήρηση της στάχτης στο κουτί με τα κοσμήματα, δείχνει ότι στην πραγματικότητα ο σύζυγος εκτιμούσε κατά βάθος την γυναίκα του, άσχετα αν αυτή τον απατούσε. Εμμεση και αξιοσημείωτη αναφορά στις ταφικές συνήθειες των αρχαίων βασιλιάδων, το κουτί με τα κοσμήματα αναπαριστά την λάρνακα.
Αλήθεια, αυτό το κομμάτι δεν είναι στιχουργικά και νοηματικά πολύ ανώτερο από το ακριβώς ίδιας θεματολογίας Hey Joe του Jimmy Hendrix που σίγουρα το καραγουστάρετε πολλοί από εσάς;
Doggy
Jockey